هرآن چیزی که لازم است دررابطه با توبرکلوزیس بدانید (بخش اول)
توبرکلوزیس عفونتی است که معمولا بر شش‌ها اثر می‌گذارد. در مقایسه با سایر بیماری ها که توسط یک عامل عفونی ایجاد می‌شوند، توبرکلوزیس دومین بیماری کشنده‌ی جهانی است.
در سال ۲۰۱۵، ۱.۸ میلیون نفر از این بیمار جان باختند و ۱۰.۴ میلیون نفر نیز بیمار شدند.
در قرن‌های ۱۸ و ۱۹، موجی از بیماری توبرکلوزیس اروپا و آمریکای جنوبی را فرا گرفت، و این پیش از زمانی بود که میکروبیولوژیست آلمانی، روبرت کوک، دلیل میکروبی عامل توبرکلوزیس را در سال ۱۸۸۲ کشف کند.
به دنبال کشف کوک، پیشرفت واکسن‌ها و داروهای موثر برای درمان، منجر به این اعتقاد شد که بیماری مسلما مغلوب شده است. در واقع ایالت متحده پیش بینی کرد که در سال ۲۰۲۵، این بیماری به طور کامل ریشه‌کن خواهد شد.
به هرحال، در اواسط سال ۱۹۸۰، موارد این بیماری شروع به افزایش کردند به طوری که سازمان جهانی سلامت آن‌رابه عنوان یک شرایط اضطراری جهانی قلمداد کرد.
نکات اولیه در رابطه با توبرکلوزیس
در اینجا نکات کلیدی درباره‌ی توبرکلوزیس بیان خواهد شد. جزئیات بیشتر در ادامه‌ی مقاله مورد بررسی قرار می‌گیرد.
سازمان جهانی سلامت براورد کرد که در یک سال ۹ میلیون نفر توسط توبر کلوزیس بیمار شدند که ۳ میلیون از آن‌ها در موقعیت اضطراری قرار گرفتند.
توبرکلوزیس جزء ۳ دلایل اصلی مرگ و میر خانم‌ها در سن ۱۵ تا ۴۴ سالگی می‌باشد.
علائم توبرکلوزیس (سرفه، عطسه، تعریق شبانه، کاهش وزن و ...) ممکن است برای ماه‌ها نهفته باقی بماند، و بیماران مبتلا به توبرکلوزیس در طول یکسال میتوانند بیش از ۱۰ تا ۱۵ نفر از اطرافیان خود را آلوده کنند.
توبرکلوزیس یک عامل بیماری‌زای منتقل شونده از طریق هواست، به این معنا که باکتری‌هایی که سبب بروز توبرکلوزیس می‌شوند میتوانند در هوا پراکنده شده و از این طریق از فردی به فرد دیگر سرایت یابند.
توبرکلوزیس چیست؟
پزشکان بین دو نوع از عفونت‌های توبرکلوزیس تمییز قائل می‌شوند: نهفته و فعال
توبرکلوزیس نهفته: باکتری‌ها درون بدن در یک مرحله ی غیر فعال باقی می‌مانند. آن‌ها سبب بروز هیچ علامتی نبوده و مسری نیستند اما میتوانند فعال شوند.
توبرکلوزیس فعال: باکتری سبب بروز علائم می‌شود و می‌تواند بین افراد سرایت پیدا کند.
به نظر می‌رسد که حدود یک سوم از جمعیت دارای توبرکلوزیس نهفته هستند. برای هر مورد غیر فعالی، ۱۰ درصد احتمال فعال شدن وجود دارد، اما این خطر برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر است. افرای که دارای ایدز یا سوء تغذیه بوده و یا دخانیات مصرف می‌کنند.
توبرکلوزیس تمام گروه سنی در تمام قسمت‌های جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به هرحال، این بیماری بیشتر بر جوانان و افرادی که در کشورهای درحال توسعه زندگی می‌کنند، اثر می‌گذارد.
در سال ۲۰۱۲، حدود ۸۰ درصد از گزارشات حاکی از وجود بیماری توبرکلوزیس تنها در ۲۲ کشور بود.
تشخیص توبرکلوزیس
برای بررسی توبرکلوزیس ، پزشک احتمالا به صدای شش‌ها گوش می‌کند و گره‌های لنفاوی را از نظر التهاب مورد بررسی قرار می‌دهد. همچنین سوالاتی در رابطه با علائم و سابقه‌ی خانوادگی نیز پرسیده خواهد شد که همه در ارتباط با احتمال ابتلای افراد به توبرکلوزیس خواهد بود.
معمول‌ترین راه تشخیص توبرکلوزیس از طریق آزمایش پوستی است. یک تزریق کوچک از توبرکولینPPD، که از باکتری توبرکلوزیس استخراج شده است. این تزریق تنها درون بازو انجام می شود.
محل تزریق باید بعد از ۲ تا۳ روز مورد بررسی قرار گیرد و در صورتیکه یک برامدگی سخت و قرمز و در اندازه‌ای مشخص در محل مشاهده شد، در این صورت احتمال وجود توبرکلوزیس وجود خواهد داشت.
متاسفانه، آزمایش پوستی به طور صددرصد صحیح نیست و احتمال دارد که پاسخ‌های منفی و مثبت کاذب به دست دهد.
به هرحال، دیگر راه‌ها برای تشخیص توبرکلوزیس وجوددارد. آزمایش خون، اشعه‌ی ایکس و آزمایش بزاق، همه میتوانند به عنوان راه‌هایی برای شناسایی حضور باکتری توبرکلوزیس مورد استفاده قرار گیرد و ممکن است همراه با آزمایش پوستی نیز از آن‌ها استفاده شود.
شناسایی توبرکلوزیس MDR بسیار دشوار تر از توبرکلوزیس عادی است و همچنین شناسایی توبرکلوزیس عادی نیز در کودکان بسیار دشوار خواهد بود.
درمان توبرکلوزیس
بیشتر موارد توبرکلوزیس با یک توجه به موقع و درمان صحیح و تعیین شده، قابل درمان هستند. نوع و زمان مشخص از درمان آنتی بیوتیکی به سن بیمار، سلامت کلی، پتانسیل مقاومت دربرابر داروها، فعال یا نهفته بودن توبرکلوزیس و محل عفونت تنظیم می شوند.( عفونت در شش‌ها، مغز و کلیه ها)
افرادی با توبرکلوزیس نفته ممکن است تنها یک نوع از آنتی‌بیوتیک‌های توبرکلوزیس را نیاز داشته باشند. درمقابل افرادی با توبرکلوزیس فعال( به خصوصMDR)، به استفاده از تعداد و انوع بیشتری از داروها نیاز دارند.
آنتی بیوتیک‌ها معمولا برای استفاده‌ی طولانی مدت مورد نیاز هستند. مدت زمان استاندارد برای استفاده از آنتی‌بیوتیک توبرکلوزیس ، ۶ماه می باشد.
داروهای توبرکلوزیس میتوانند برای کبد سمی باشند و البته عوارض جانبی آن غیر معمول است. زمانی که آن ها شروع به فعالیت می‌کنند میتوانند بسیار جدی باشند. عوارض جانبی بالقوه باید به پزشک گزارش داده شود که شامل:
ادرار تیره
تب
یرقان
بی اشتهایی
حالت تهوع و استفراغ
یکی از نکات مهم این است که در هر شرایط و سطحی از بیماری، دوره‌ی درمان باید به طور کامل سپری شود حتی اگر علائم توبرکلوزیس از بین برود. هرباکتری‌ای که بتواند از درمان، جان سالم به در ببرد، در برابر داروها مقاومت کرده و می‌تواند در آینده رشد کند و به توبرکلوزیس MDR تبدیل شود.
درمان مشاهده‌ی مستقیم ممکن است تجویز شود، که در آن روند دارودرمانی توبرکلوزیس را مورد بررسی قرار می‌دهند تا مطمئن شوند که دوره‌ی درمان به طور کامل سپری شده است.
چه چیزی سبب ایجاد توبرکلوزیس می‌شود؟
باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس سبب ایجاد توبرکلوزیس می‌شود. این باکتری زمانی که فردی مبتلا به توبرکلوزیس که شش‌هایش تحت تاثیرقرار گرفته، سرفته، عطسه، خنده یا صحبت می‌کند، در هوا منتشر می‌شود.
توبرکلوزیس مسری می‌باشد اما به راحتی قابل انتقال نیست. احتمال دریافت این بیماری از کسانی که باشما کار یا زندگی می‌کنند، بیشتر از افراد غریبه است. بیشتر افراد با توبرکلوزیس فعال پس از سپری کردن ۲ هفته از دوره‌ی درمان، دیگر بیماری را انتقال نمی‌دهند.
با وجود اینکه از آنتی بیوتیک‌ها برای مقابله با توبرکلوزیس استفاده می‌شود، برخی از سویه‌ها در برابر این داروها مقاومت می کنند. مقاومت چند دارویی توبرکلوزیس ، زمانی اتفاق می‌افتد که یک آنتی بیوتیک موفق نشود باکتری را از بین ببرد، این باکتری با زنده ماندن خود، در برابر آنتی بیوتیک و دیگر داروهای شبیه به آن مقاوم می‌شود.
توبرکلوزیس MDR تنها با نوع مخصوصی از داروهای ضد توبرکلوزیس ، قابل درمان است. که اغلب محدود یا غیر قابل دسترس هستند. در سال ۲۰۱۲ نزدیک به ۴۵۰ هزار نفر توبرکلوزیس MDR را بروز دادند.
-
نویسنده مطلب