همه چیز درباره ی بیماری سلیاک(celiac) (بخش دوم)
محصولات دارا و فاقد گلوتن
گروهی از محصولات دارای برچسب فاقد گلوتن می‌باشند. این موارد شامل نان، پاستا، کوکی و سایر مواد فاقد گلوتن می‌باشد. سازندگان مواد غذایی لازم است که اطلاعات کاملی در رابطه با محصولات خود در اختیار مصرف کنندگان قرار دهند و افراد هم لازم است که به دقت برچسب محصولات را پیش از خرید هر ماده ای مطالعه کنند.
اصطلاح فاقد گلوتن ، به طور عادی نشان دهنده‌ی بی ضرر بودن سطح گلوتن آن محصول می‌باشد، نه به طور کلی نبودن آن.
مدیریت استفاده از برچسب فاقد گلوتن در هر کشور قوانین خاص خود را دارد بنابراین بیماران باید با آگاهی نسبت به این موضوع محصول خود را انتخاب کنند.
شخصی که در حال استفاده از رژیم فاقد گلوتن است باید به از موارد زیر خودداری کند:
تمام غذاهایی که از گندم، گندم سیاه، سبوس، آرد غنی شده، بلغور و جو تهیه شده‌اند، مانند سریال ها، نان، پاستا، نان برشته، کراکر، کیک و کوکی
آبجو و دیگر مواد بر پایه‌ی الکل
جودوسر
گاهی اوقات در تهیه‌ی جو دوسر، گندم نیز با آن مخلوط می‌شود. مقدار کمی از جودوسر
تحت ملاحظات پزشکی تهیه می‌شود.
مراقبت باید درمورد محصولات غذایی تولید شده توسط تجهیزاتی که برای تولید مواد دارای گلوتن استفاده می‌شوند نیز انجام شود.
بسیاری از مواد دارای گلوتن شامل موارد زیر هستند:
سوپ‌های کنسرو
سالاد با سس کچاپ و خردل
سویا سس
چاشنی ها
بستنی و شکلات
گوشت کنسرو و سوسیس
گلوتن همچنین ممکن است در موارد زیر استفاده شود:
برخی داروهای دوره‌ای
محصولات ویتامینی
محصولات جراحی مانند چسب لب، برق لب، برچسب بدن و چسب دندان
استمپ
افراد مبتلا به بیماری سلیاک اغلب به لاکتوز نیز حساسیت دارند بنابراین عدم استفاده از لاکتوز نیز می‌تواند کمک کننده باشد.
تمام افراد مبتلا به بیمای سلیاک باید برچسب غذاهارا به دقت بخوانند و رستوران‌هایی که غذاهای فاقد گلوتن تهیه می‌کند را پیدا کنند. در برخی رستوران ها منوی فاقد گلوتن سرو می شود.
یک رژیم غذایی فاقد گلوتن برای همه
افرادی که بیماری سلیاک ندارند، در صورتی که تمایل دارند رژیم غذایی فاقد گلوتن را پیش بگیرند لازم است با پزشک خود مشورت کنند.
یک رژیم غذایی فاقد گلوتن در صورتیکه با توجه انتخاب نشود می‌تواند باعث به وجود آمدن دیگر کمبودها شود.
به استناد موسسه‌ی ملی دیابت و گوارش و بیماری‌های کلیوی، هیچ اطلاعاتی مبنی بر استفاده‌ی عموم از رژیم غذایی فاقد گلوتن به منظور کاهش وزن یا سلامت بهتر وجود ندارد.
غذاهای بی‌ضرر برای مصرف
غلات صبحانه مانند ذرت، ارزن، ذرت خوشه‌ای، تف، برنج و برنج جنگلی، برای مصرف مناسب هستند.
غیرغلات صبحانه مانند همیشه بهار، کینوا یا گندم سیاه نیز بی ضرر هستند. و همینطور موادی مانند سیب زمینی و موز، مانیوک و دانه‌های گاربانزو. این مواد فاقد گلوتن هستند و سبب بروز هیچ علامتی نمی‌شوند.
فردی با بیماری سلیاک ممکن است لازم باشد برای جلوگیری از خطر کمبودهای ناشی از بیماری، از ویتامین و مکمل‌های ریزمغذی استفاده کند.
دستورالعمل های غذایی نیز می‌تواند فاقد گلوتن باشد. این کار با جایگزین کردن مواد و تنظیم زمان و دمای پخت انجام می‌شود.
درمان
محققان به دنبال دارویی هستند که به طور مستقیم بر روده اثر کرده، و درمان‌هایی که به طور مستقیم سیستم ایمنی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و از طرفی واکسن هایی که بیماری سلیاک را درمان می‌کند.
به هرحال، در حال حاضر به جز مصرف نکردن گلوتن درمانی وجود ندارد.
در صورتیکه که افراد به مصرف گلوتن ادامه دهند این موضوع می‌تواند کیفیت زندگی آن ها را تغییر دهد و خطر سایر شرایط پزشکی را نیز افزایش دهد.
عوارض
از آن‌جایی که بدن به طور موثر مواد مغذی را جذب نمی‌کند امکان دارد، ریزش مو، آنمی و استئوپورزیس اتفاق بیفتد. تا حدودی زخم معده هم ممکن است ایجاد شود.
بیماری سلیاک با برخی از انواع خاص سرطان در ارتباط است شامل لمفومای روده و آدنوکارسینومای روده‌ی کوچک، حلق و مری.
بیماری مقاوم
در صورتیکه بیماری سلیاک کنترل نشود،در موارد نادر، ممکن است برخی بیماری‌های مقاوم ایجاد شود. به این دلیل که بدن به سختی می‌تواند رژیم غذایی فاقد گلوتن را به خوبی حفظ کند.
در افرادی با بیماری‌های مقاوم، شرایط برای طولانی مدت به شکلی باقی می‌ماند که شرایط روده برای استفاده از رژیم خاص دشوار می‌شد و رژیم غذایی فاقد گلوتن نیز دیگر نمی‌تواند کمک کننده باشد.
دارودرمانی ها شامل کورتیکواستروئیدها و داروهای کاهنده‌ی ایمنی ممکن است تجویز شود.
کودکان مبتلا به بیماری سلیاک
بی توجهی به درمان و کنترل بیماری سلیاک در کودکان نسبت به بزرگسالان نتایج مخرب‌تری خواهد داشت. اما کودکی با بیماری سلیاک که از رژیم غذایی فاقد گلوتن استفاده می‌کند معمولا به صورت قدی رشد می‌کند و تاخیراتی که توسط اختلال ایجاد شده است را بهبود می‌بخشد. در هفته‌هایی که گلوتن از رژیم غذایی حذف می‌شود، روده‌ی آسیب دیده شروع به بهبودی می‌کند.
با گذشت زمان ممکن است کودکان مبتلا به سلیاک تغییرات خودبخودی و عدم بروز علائم را تجربه کنند، البته علائم می‌توانند مجددا بازگردند.
دلایل
بیماری سلیاک یک اختلال ایمنی است. زمانی که فرد مبتلا به بیماری سلیاک گلوتن مصرف می‌کند، سلول‌ها و سیستم ایمنی آن‌ها فعال شده و به روده‌ی کوچک حمله کرده و به آن آسیب میزند.
در بیمای سلیاک، سیستم ایمنی به طور اشتباه به ویلی های روده‌ی کوچک حمله می‌کند. علائم می‌توانند به طور ناگهانی ایجاد شده و یا ناپدید شوند. روده‌ی کوچک دیگر نمی‌تواند به طور موثر مواد مغذی را جذب کند. و همین موضوع خطرات و عوارض زیادی را به دنبال خواهد داشت.
کسانی که احتمال بیشتری برای ابتلا به بیماری سلیاک دارند شامل افراد زیر می‌باشند:
دیگر بیماران مبتلا به بیماری‌های خودایمن مانند دیابت نوع یک، آرتریت روماتویید یا بیماری خودایمنی که تیروئید و یا کبد راتحت تاثیر قرار می‌دهد.
اختلالات ژنتیکی مانند سندرم داون یا ترنر
افراد فامیل که به این بیماری مبتلا باشند
داشتن فردی در فامیل که به بیماری سلیاک مبتلاست شانس ابتلا به بیماری را یک نفر از هر ده نفر افزایش می‌دهد.
-
نویسنده مطلب